Interwencja kryzysowa stanowi zespół interdyscyplinarnych działań podejmowanych na rzecz osób i rodzin będących w staniu kryzysu. Celem interwencji kryzysowej jest przywrócenie równowagi psychicznej i umiejętności samodzielnego radzenia sobie, a dzięki temu zapobieganie przejściu reakcji kryzysowej w stan chronicznej niewydolności psychospołecznej. Interwencją kryzysową obejmuje się osoby i rodziny bez względu na posiadany dochód.
W ramach interwencji kryzysowej udziela się natychmiastowej specjalistycznej pomocy psychologicznej, a w zależności od potrzeb – poradnictwa socjalnego lub prawnego, w sytuacjach uzasadnionych – schronienia do 3 miesięcy.
Cudzoziemcom i osobom, o których mowa art. 5a ustawy o pomocy społecznej, można udzielić schronienia na okres ważności zaświadczenia, o którym mowa w art. 170 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, lub na okres ważności zaświadczenia, o którym mowa w art. 41a ust. 1 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin, lub na okres ważności zezwolenia, o którym mowa w art. 176 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach.
Matki z małoletnimi dziećmi oraz kobiety w ciąży dotknięte przemocą lub znajdujące się w innej sytuacji kryzysowej mogą w ramach interwencji kryzysowej znaleźć schronienie i wsparcie w domach dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży. Do tych domów mogą być również przyjmowani ojcowie z małoletnimi dziećmi albo inne osoby sprawujące opiekę prawną nad dziećmi.
Kryzys może przydarzyć się wszystkim, jest on bowiem zjawiskiem wpisanym w ludzką egzystencję. Każdy, kto doświadcza sytuacji silnego przeciążenia może przejściowo stracić poczucie kontroli nad własnym życiem. Czasami wystarczą drobne, lecz liczne problemy. Nierozwiązany kryzys może wywołać kolejne negatywne sytuacje. Dlatego ważne jest, aby wtedy ktoś podał pomocną dłoń. Sytuacja kryzysowa stanowi bowiem również szansę na nauczenie się nowych sposobów radzenia sobie z trudnościami, a w odpowiednim momencie udzielona pomoc powoduje przywrócenie zdolności do samodzielnego zmagania się
z trudnościami życiowymi.
Kryzysy w naszym życiu są często pochodną stosowanej przemocy.
„Przemoc” to zamierzone i wykorzystujące przewagę sił działanie przeciw drugiej osobie, naruszające prawa i dobra osobiste, powodujące cierpienie i szkody. To akt godzący w osobistą wolność jednostki przyczyniający się do jej fizycznej i psychicznej szkody i zmuszania jej do zachowań niezgodnych z własną wolą.
„Przemoc w rodzinie” to działanie lub zaniechanie podjęte w ramach rodziny przez jednego
z jej członków przeciwko pozostałym, z wykorzystaniem istniejącej lub stworzonej przez okoliczności przewagi sił lub władzy.
Przemoc domowa według prawa polskiego jest przestępstwem. Podstawowym przepisem prawa karnego, związanego z tym zagadnieniem jest art. 207 Kodeksu Karnego – przestępstwo znęcania. Przewiduje on karę włącznie z pozbawieniem wolności.
Przemoc może przybierać różne formy, dlatego wyróżniamy:
· przemoc fizyczną – działanie polegające na użyciu siły i prowadzące do naruszenia nietykalności cielesnej, nieprzypadkowych urazów, zranień, złamań czy zasinień (policzkowanie, kopanie, duszenie, szarpanie, zamykanie, rzucanie przedmiotami, zadawanie bólu),
· przemoc psychiczną – umyślne działanie sprawcy wykorzystujące mechanizmy psychologiczne, powodujące przejęcie kontroli nad ofiarą, zachwianie pozytywnego obrazu własnej osoby u ofiary, obniżenie u niej poczucia własnej wartości, pojawieniu się stanów lękowych i nerwicowych,
· przemoc seksualna – wymuszanie niechcianych przez ofiarę zachowań w celu zaspokojenia potrzeb seksualnych sprawcy,
· przemoc ekonomiczna – działanie prowadzące do całkowitego finansowego uzależnienia ofiary od sprawcy,
· przemoc polegająca na osaczaniu – np. ciągłe chodzenie za kimś, dzwonienie do niego w celu wyrządzenia mu krzywdy lub zastraszenia,
· przemoc w wymiarze społecznym – zakazywanie osobie kontaktów z rodziną, przyjaciółmi, zabranianie jej wychodzenia z domu, upokarzanie jej w miejscach publicznych.
Osobami doświadczającymi przemocy domowej najczęściej są kobiety i ich dzieci.
Interwencja w sytuacji przemocy w rodzinie opiera się m.in. na:
1. Zapewnieniu bezpieczeństwa
2. Udzieleniu schronienia
3. Pomocy psychologicznej
4. Zapewnieniu kontaktu wspierającego z terapeutą
5. Pomocy w zapewnieniu środków do życia
6. Pomocy w sporządzeniu pism urzędowych
7. Konsultacjach prawnych
W niektórych przypadkach interwencja ogranicza się jedynie do nawiązania kontaktu z ofiarą i wspólnego opracowania planu działania w sytuacji powtórzenia się ataku agresji.
Ośrodek Poradnictwa Rodzinnego i Interwencji Kryzysowej (OPRiIK) w Ślesinie jest miejscem, gdzie pomaga się rozwiązywać konkretne problemy życiowe, a nasza działalność jest ważnym czynnikiem szeroko pojętej profilaktyki społecznej.
W ramach Ośrodka Poradnictwa Rodzinnego i Interwencji Kryzysowej funkcjonuje Hostel posiadający 12 miejsc noclegowych i bazę sanitarno-kuchenną. Przeznaczony jest dla osób, które znalazły się nagle w sytuacji kryzysowej, zagrażającej ich zdrowiu lub życiu. Mogą one wówczas skorzystać z czasowego schronienia w celu izolacji od sprawcy, rodzinnego środowiska, bądź przemyślenia swojej sytuacji i podjęcia decyzji co do dalszego życia. Mają zapewnione bezpieczeństwo i wsparcie w rozwiązywaniu problemów. Czas pobytu w Hostelu może trwać trzy miesiące z możliwością przedłużenia w uzasadnionych przypadkach kolejny miesiąc. W tym czasie osoba wykorzystując zasoby własne i pomoc specjalistów przygotowuje i wciela w życie plan naprawy sytuacji kryzysowej i wyjścia z przemocy/kryzysu. Po opuszczeniu Hostelu nadal utrzymywany jest monitoring osób poprzez m.in. doraźne poradnictwo i wsparcie. Prawa i obowiązki osób korzystających z tej formy pomocy określa Regulamin Hostelu.
Ośrodek Poradnictwa Rodzinnego i Interwencji Kryzysowej w Ślesinie prowadzony jest przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koninie. Swoją działalność prowadzi od lutego 2006 roku. Obejmuje swoim działaniem powiat koniński.
Ośrodek Poradnictwa Rodzinnego i Interwencji Kryzysowej w Ślesinie
ul. Kościelna 46, 62-561 Ślesin
Telefon: 63 270 44 30, Fax: 63 270 51 26
E-mail: interwnecja@pcpr.konin.pl